CЕЗОНСКА ДЕПРЕСИЈА: ПРИЧИНИ, СИМПТОМИ И ЛЕКОВИ

слика 2

Симптомите на депресијата се појавуваат во есенските месеци или на почетокот на зимските месеци и исчезнуваат со летото.

Зимска депресија, летна депресија или стручно кажано сезонското ефективно растројство е болест, дел од големото депресивно растројство кое:

  • се јавува главно во рана есен,
  • се развива во текот на зимските месеци,
  • спонтано исчезнува во пролет и лето.

Кога деновите се пократки и кога сончевата светлина се намалува, поединците чувствуваат чувство на тага и губење на енергија. Поретко (во 3% од случаите), може да се појави во пролет или почетокот на летото, а потоа да исчезне во зима. Сезонска депресија се проценува дека е поврзана со географската ширина, поради различната изложеност на географските области на сончева светлина. Почеста е кај жените во споредба со мажите (4,5% кај жените во споредба со 1,2% кај мажите). Обично се јавува на возраст од 18-30 години и се јавува на променлив начин, фреквенцијата е најголема во земјите далеку од екваторот, на голема географска широчина и минимална во земјите со мала географска широчина.

Функционирањето на серотонин произведен во мозокот на луѓето кои имаат повисоки нивоа на протеин што го прави серотонинот неактивен. На есен, кога сончевата светлина почнува да опаѓа, нивото на протеини се зголемува, предизвикувајќи истовремено намалување на серотонин.

Мелатонин e хормон произведен од епифизата во мозокот и како одговор на темнината и одговорен за поттикнување сон па затоа кога деновите стануваат пократки во зимските месеци тогаш се произведува повеќе мелатонин и како резултат на тоа луѓето доживуваат поспаност.

Комбинацијата на ниско ниво на серотонин и зголемено ниво на мелатонин го менува внатрешниот часовник на телото, што предизвикува негово губење на синхронизацијата со циклични промени светло-темно во текот на денот и во текот на годишните времиња. Како одговор, лицето нема да може добро да се прилагоди на промените во сезоната.

Намалување на производството на витамин Д, хормон кој се внесува во кожата благодарение на изложувањето на сонце. Во зимските месеци нивото на витаминот се намалува и со оглед на важноста на тоа за активноста на серотонин, ќе има значителни депресивни симптоми.

Можна корелација на имунолошкиот систем. Некои пациенти имаат зголемена воспалителна состојба во текот на зимата и симптоматска фаза.

Симптомите на зимската варијанта се појавуваат на крајот на есенските месеци или на почетокот на зимските месеци и исчезнуваат со летото, манифестирајќи се во форма на: тага, раздразливост, често плачење, замор, тешкотии со концентрирање, хиперсомнија (зголемени часови на спиење), недостаток на енергија и интерес, намалување на секојдневните активности, социјална изолација, силна желба за  јаглени хидрати и шеќери, зголемен апетит и тежина, чувство на губење на надеж и вина…

Третманот е суштински за да се спречат компликации, особено ако се спроведува пред да се влошат симптомите и се базира на комбинација на: 

Фототерапија 

Антидепресиви 

Витамин Д

Психотерапија

Конечно, постојат практични мерки што треба да се усвојат и одржуваат во текот на целата година со цел да се зајакнат личните ресурси на поединецот и да се избегне социјална изолација, стрес и анксиозност а тоа се:

Управувајте со стресот.

Зголемете ги физички вежби.

Мерки на претпазливост во исхраната (ограничете го скробот и особено шеќерите).

Направете ја вашата соба посветла и сончева, седете покрај прозорците.

Важно е да се препознаат знаците и симптомите на нарушувањето и да не се потценува бидејќи, како и сите депресивни нарушувања, може да доведе до многу сериозни последици.

Текстовите и информациите се исклучиво од информативен карактер и не може да ги заменат професионалните медицински и здравствени совети, прегледи, дијагнози или терапии. Пред започнување каква било нова терапија, промена на постојната или воведување каков било режим на вежбање или диета – задолжително консултирајте се со лекар.