Крвта е комбинација од плазма и клетки кои циркулираат низ крвниот систем низ телото. Таа ги снабдува клетките и органите со есенцијални материи, како што се шеќери, кислород и хормони, и го отстранува отпадот од клетките. Хематолозите се специјалисти кои работат на идентификување и спречување на болести на крвта и коскената срцевина. Тие исто така го проучуваат и третираат имунолошкиот систем, згрутчувањето на крвта и крвните садови. Здравствените состојби кои влијаат на крвта може да бидат опасни по живот, но често пати е достапен ефикасен третман, па е потребно само навремено и прецизно дијагностицирање на болеста. Трасфузиолозите се специјалисти кои го организираат дарувањето на крв, ја складираат, чуваат и ја прават достапна за оние на кои им е потребна.

Структура на крвта

Главните компоненти на крвта се:

• плазма
• црвени крвни клетки
• бели крвни клетки
• тромбоцити

Крвна плазма

Плазмата ја сочинува околу 55% ​​од течноста во крвта кај луѓето. Плазмата е 92% вода, а содржината на останатите 8% вклучува:

• гликоза
• хормони
• протеини
• минерални соли
• мастите
• витамини
  

Останатите 45% од крвта главно се состојат од црвени и бели крвни зрнца и тромбоцити. Секој од нив има витална улога во одржувањето на ефикасното функционирање на крвта.

Црвени крвни зрнца или еритроцити

Црвените крвни зрнца имаат малку вовлечен, сплескан облик на диск. Тие транспортираат кислород до и од белите дробови. Хемоглобинот е протеин кој содржи железо и носи кислород до неговата дестинација. Животниот век на црвените крвни зрнца е 4 месеци, а телото редовно ги заменува. Човечкото тело произведува околу 2 милиони крвни клетки секоја секунда. Очекуваниот број на црвени крвни зрнца во една капка (микролитар) крв е 4,5-6,2 милиони кај мажите и 4,0-5,2 милиони кај жените.

Бели крвни зрнца или леукоцити

Белите крвни зрнца сочинуваат помалку од 1% од содржината на крвта, формирајќи витална одбрана против болести и инфекции. Бројот на бели крвни зрнца во микролитар крв обично се движи од 3.700 до 10.500. Повисоко или пониско ниво на бели крвни зрнца може да укаже на некоја болест.

Крвни плочки или тромбоцити

Тромбоцитите комуницираат со коагулационите протеини за да се спречи или запре крварењето. Треба да има помеѓу 150.000 и 400.000 тромбоцити на микролитар крв.

Коскената срцевина произведува црвени крвни зрнца, бели крвни зрнца и тромбоцити, а оттаму тие влегуваат во крвотокот. Плазмата е претежно вода која се апсорбира од проголтаната храна и течност од цревата. Срцето ги пумпа низ телото како крв преку крвните садови.

Функции на крвта

Крвта има различни функции кои се централни за опстанокот. Тие вклучуваат:

• снабдување со кислород до клетките и ткивата
• обезбедување на основни хранливи материи за клетките, како што се амино киселини, масни киселини и гликоза
• отстранување на отпадни материи, како што се јаглерод диоксид, уреа и млечна киселина
• заштита на телото од болести, инфекции и туѓи тела преку дејството на белите крвни зрнца
• регулирање на телесната температура
  

Тромбоцитите во крвта овозможуваат згрутчување или коагулација на крвта. Кога ќе се појави крварење, тромбоцитите се групираат заедно за да создадат згрутчување. Згрутчувањето формира краста, која го запира крварењето и помага да се заштити раната од инфекција.

Крвни групи

Крвната група на една личност е одредена од антигените на црвените крвни зрнца. Антигените се протеински молекули на површината на овие клетки. Антителата се протеини во плазмата кои го предупредуваат имунолошкиот систем за присуство на потенцијално штетни туѓи материи. Имунолошкиот систем го штити телото од закана од болест или инфекција. Познавањето на крвната група на една личност е од суштинско значење ако тие примаат донација на органи или трансфузија на крв. Антителата ќе нападнат нови крвни зрнца ако крвта е погрешен тип, што ќе доведе до опасни по живот компликации. На пример, анти-А антителата ќе ги нападнат клетките кои имаат А антигени. Црвените крвни зрнца понекогаш содржат друг антиген наречен RhD фактор. Лекарите исто така го забележуваат ова како дел од крвната група. Позитивна крвна група значи дека е присутен RhD фактор.

Луѓето можат да имаат една од четирите главни крвни групи. Секоја од овие групи може да биде RhD – позитивна или – негативна, формирајќи осум главни категории.

• Група А позитивна или негативна: А антигени се присутни на површините на крвните клетки. Анти-Б антитела се присутни во плазмата.
• Група Б позитивна или Б негативна: Б антигени се присутни на површините на крвните клетки. Анти-А антителата се присутни во плазмата.
• Група АБ позитивна или АБ негативна: А и Б антигени се присутни на површините на крвните клетки. Во плазмата нема антитела.
• Група О позитивна и О негативна: Нема антигени на површините на крвните клетки. И анти-Б и анти-А антителата се присутни во плазмата.
  

Луѓето со крв од групата О можат да донираат буквално за секоја крвна група, а луѓето со крв од групата АБ+ обично можат да добијат крв од која било група. Луѓето можат да разговараат со својот лекар, да направат испитување за да ја дознаат крвна група или да дознаат со дарување крв. Крвните групи се важни за време на бременоста. Ако бремената личност има RhD – негативна крв, на пример, но фетусот наследува RhD – позитивна крв, ќе биде неопходен третман за да се спречи состојбата позната како хемолитичка болест на новороденчето.